Wanneer hebt u een verklaring van erfrecht nodig?
Laatst bijgewerkt: 31-03-2025
Wanneer een dierbare overlijdt, komt er veel op u af. U regelt de uitvaart, informeert instanties en zegt abonnementen op. Daarnaast moet u ook de nalatenschap van uw dierbare afhandelen. In veel situaties is daar een verklaring van erfrecht voor nodig, bijvoorbeeld om toegang te krijgen tot geblokkeerde bankrekeningen of om een huis te verkopen. Maar hoe weet u precies wanneer een verklaring van erfrecht nodig is? En hoe vraagt u deze aan? In dit artikel leggen we het uitgebreid uit, zodat u goed voorbereid te werk kunt gaan.
Waarom is een verklaring van erfrecht soms onmisbaar?
Na een overlijden blokkeren banken doorgaans direct de rekeningen van de overledene. Dit doen ze om te voorkomen dat er onrechtmatige transacties plaatsvinden. Zodra u de bank wilt verzoeken saldo uit te keren of rekeningen te sluiten, wilt u aantonen dat u rechtmatig erfgenaam bent. Daar komt de verklaring van erfrecht om de hoek kijken.
- Bevestigt wie de erfgenamen zijn
De notaris doet een onderzoek naar het testament en/of de wettelijke erfopvolging. Vervolgens stelt hij of zij in de verklaring van erfrecht vast wie de erfgenamen zijn en wie bevoegd is om namens de nalatenschap te handelen. - Voorkomt conflicten
De verklaring van erfrecht zorgt ervoor dat er duidelijkheid bestaat over de bevoegdheden. Zonder zo’n verklaring kan er onduidelijkheid ontstaan over wie de nalatenschap mag beheren en wie betalingen mag doen.
Wilt u een indicatie van de kosten die kunnen komen kijken bij het opstellen van zo’n document? Bereken dan hier direct uw prijs of bekijk het artikel Kosten verklaring van erfrecht.
Wanneer verklaring van erfrecht verplicht is
In de meeste gevallen hebben financiële instellingen en andere instanties een verklaring van erfrecht nodig om de nabestaanden toegang te geven tot de nalatenschap. De belangrijkste situaties waarin een verklaring van erfrecht vrijwel altijd verplicht is, zijn:
- Toegang tot bankrekeningen
- Geblokkeerde rekeningen: Direct na overlijden kunnen de rekeningen worden geblokkeerd. Wilt u ze deblokkeren of opheffen, dan verlangen banken doorgaans een verklaring van erfrecht als formeel bewijs.
- Verdeling van het saldo: Om het saldo te verdelen onder de erfgenamen, moet de bank weten wie die erfgenamen precies zijn.
- Verkoop of overdracht van een woning
- Eigendomsoverdracht: Staat er een huis op naam van de overledene? Dan zal de notaris die de overdracht regelt een verklaring van erfrecht vragen om vast te stellen wie het recht heeft om de woning te verkopen.
- Bevoegdheid tot handelen: Vaak moet de erfgenaam die is aangewezen als vertegenwoordiger (executeur of gemachtigde) aantonen dat hij/zij bevoegd is om de verkoopakte te tekenen.
- Formele verplichtingen en fiscale zaken
- Belastingdienst: Wilt u wijzigingen doorgeven of aangifte doen voor erfbelasting? Dan kan de Belastingdienst een verklaring van erfrecht verlangen om te controleren met wie zij te maken hebben.
- Andere instanties: Denk aan verzekeraars, pensioenfondsen of overheidsinstellingen die vaak zekerheid willen over de bevoegdheid van de contactpersoon.
- Conflictvoorkoming onder erfgenamen
- Duidelijke rolverdeling: Met een verklaring van erfrecht is onomstotelijk vastgelegd wie kan optreden namens de nalatenschap. Dit helpt voorkomen dat erfgenamen elkaar wantrouwen.
- Rechtmatigheid: Instellingen en derden zien in de verklaring wie bevoegd is, zodat ongeautoriseerde personen geen stappen kunnen nemen in de boedel.
Meer lezen over de afwikkeling van een nalatenschap? Kijk dan ook bij Afwikkeling erfenis.
Wanneer verklaring van erfrecht niet altijd nodig is
Er zijn ook situaties waarin een verklaring van erfrecht niet per se verplicht is. Denk aan:
- Kleine nalatenschap: Heeft de overledene weinig vermogen en geen schulden? Sommige banken bieden een interne procedure voor kleine bedragen. Hierbij kan men vaak volstaan met een ondertekende verklaring van alle erfgenamen en een overlijdensakte. De precieze drempelbedragen verschillen per bank.
- Gelijke erfgenamen in één gezinssituatie: Als er sprake is van een langstlevende echtgenoot en kinderen, kan het voorkomen dat de bank geen verklaring van erfrecht verlangt, zeker als de bedragen beperkt zijn of er een gezamenlijk rekeningverband bestond. Toch blijft het verstandig te verifiëren of de financiële instelling akkoord gaat.
Houd er rekening mee dat de uitzonderingen per bank of instantie kunnen verschillen. Het is daarom altijd slim om even te informeren bij de betreffende partij voordat u beslissingen neemt.
Hoe vraagt u een verklaring van erfrecht aan?
- Kies een notaris
De eerste stap is het benaderen van een notaris. De notaris verzamelt informatie over de overledene, zoals persoonsgegevens, de overlijdensakte en eventuele testamenten. U kunt deze stap ook overslaan door de Verklaring van Erfrecht direct via ons aan te vragen. Wij selecteren dan een notaris uit ons netwerk met de gunstigste prijs.
- Kies een notaris
- Aanleveren van documenten
Vaak worden onder andere de volgende documenten gevraagd:- Overlijdensakte.
- Identiteitsbewijzen van erfgenamen.
- Gegevens van het testament (als er één is).
- Eventuele relevante huwelijks- of partnerschapsvoorwaarden.
- Onderzoek door de notaris
De notaris controleert wie de wettelijke erfgenamen zijn en of er een testament is. Daarna wordt vastgesteld wie de nalatenschap mag afwikkelen. De erfgenamen dienen allemaal aan te geven of en hoe ze de erfenis willen aanvaarden. De erfgenamen moeten hiervoor hun handtekening zetten bij een notariskantoor in de buurt. Bij de Verklaring van Erfecht service van Erfrechtplan hoeft dit niet meer. Bij ons kunnen alle erfgenamen digitaal hun akkoord geven.
- Aanleveren van documenten
- Verklaring van erfrecht opstellen
Zodra het onderzoek is afgerond, stelt de notaris een notariële akte op: de verklaring van erfrecht. Hierin staan de namen van de erfgenamen en wie de nalatenschap mag beheren.
- Verklaring van erfrecht opstellen
- Handelen met de verklaring
Met de afgegeven verklaring van erfrecht kunt u aan de slag: u informeert de bank, handelt de woningverkoop af of dient een verzoek in bij de Belastingdienst.
U kunt de verklaring van erfrecht via de traditionele weg bij een notaris regelen, of gebruikmaken van onze service bij Erfrechtplan. Dan profiteert u van een een scherpe prijs en een proces waarbij geen van de erfgenamen naar een notariskantoor hoeft te gaan. Bereken hier direct uw prijs.
Conclusie: wanneer verklaring van erfrecht?
Overweegt u wanneer een verklaring van erfrecht echt nodig is? In de meeste gevallen is een verklaring onmisbaar om rekeningen te deblokkeren, een woning te verkopen of om formele verplichtingen bij instanties te regelen. Een notaris stelt de akte op na grondig onderzoek naar erfgenamen en bevoegdheden.
In sommige gevallen, vooral bij kleinere nalatenschappen, kan er een alternatieve procedure worden gevolgd. Toch is het verstandig altijd even te checken of een verklaring van erfrecht vereist is, zodat u niet voor onaangename verrassingen komt te staan.
Wilt u snel en eenvoudig uw verklaring van erfrecht aanvragen? Lees dan meer over onze service of bereken direct de prijs voor uw verklaring van erfrecht. Wij helpen u graag verder.
Veelgestelde vragen over verklaring van erfrecht
- Heb je altijd een verklaring van erfrecht nodig?
Nee, niet in alle gevallen. Bij kleinere nalatenschappen of specifieke bankprocedures kan een verklaring van erfrecht soms worden vervangen door een interne procedure of een bankverklaring. Dit is echter afhankelijk van de regels die de bank of instantie hanteert. Bij twijfel is het verstandig altijd navraag te doen.
- Wanneer heeft ING een verklaring van erfrecht nodig?
Over het algemeen vraagt ING om een verklaring van erfrecht zodra iemand overlijdt en zijn of haar rekeningen worden geblokkeerd. ING wil op basis van zo’n verklaring zeker weten wie de erfgenamen zijn en wie bevoegd is om de nalatenschap af te wikkelen. In sommige gevallen – bijvoorbeeld bij beperkte saldi – kan ING een andere interne procedure aanbieden. Informeer altijd bij de bank naar de exacte voorwaarden.
- Heb je bij de Rabobank een verklaring van erfrecht nodig?
Ja, meestal wel. Ook Rabobank zal bankrekeningen blokkeren na een overlijden om misbruik te voorkomen. Om deblokkering of overdracht te regelen, willen ze doorgaans een verklaring van erfrecht. Bij kleine bedragen kan Rabobank eventueel een andere, verkorte procedure hanteren. Dit verschilt per situatie en bedrag, dus informeer altijd naar de specifieke eisen.
- Wanneer heb je bij ABN AMRO een verklaring van erfrecht nodig?
ABN AMRO hanteert eveneens de standaardregel dat rekeningen direct na overlijden worden geblokkeerd. Een verklaring van erfrecht is dan meestal vereist om toegang te krijgen tot saldo, rekeningen te sluiten of andere financiële handelingen te verrichten. Ook hier geldt dat als het saldo beperkt is, de bank mogelijk een alternatieve procedure aanbiedt. Het is raadzaam om dit vooraf af te stemmen met de bank.
- Heeft een langstlevende verklaring van erfrecht nodig?
Ook als u de langstlevende echtgenoot bent, is een verklaring van erfrecht vaak vereist. Banken willen zekerheid over uw bevoegdheid als erfgenaam en mogelijke executeur, vooral als er ook (stief)kinderen als erfgenaam in beeld zijn. In sommige gevallen, bijvoorbeeld bij een kleine nalatenschap en één enkele erfgenaam, kan een bank besluiten geen verklaring van erfrecht te vragen. Toch is dit niet automatisch gegarandeerd. U doet er goed aan om dit bij de desbetreffende bank te verifiëren.
- Hoe lang duurt het voordat ik de verklaring van erfrecht ontvang?
De doorlooptijd hangt onder andere af van de volledigheid van de aangeleverde documenten en de complexiteit van de nalatenschap. Bij Erfrechtplan streven wij ernaar u zo snel mogelijk duidelijkheid te geven. In eenvoudige situaties kan dit binnen enkele weken geregeld zijn.
- Wat kost een verklaring van erfrecht?
Dit verschilt per notaris en per situatie. Bij Erfrechtplan kunt u na het invullen van een korte vragenlijst direct zien wat u gaat betalen. Hierdoor heeft u meteen duidelijkheid over de kosten.
- Kan ik het aanvragen van een verklaring van erfrecht zelf doen?
U kunt de procedure niet volledig zelfstandig uitvoeren, omdat enkel een notaris bevoegd is om de verklaring van erfrecht af te geven. Wel kunt u via Erfrechtplan heel eenvoudig online de aanvraag starten, waarmee wij en de notaris alle juridische details voor u verzorgen.