Hoe werkt een levenstestament?
Laatst bijgewerkt: 26-03-2025
Een levenstestament is een notariële akte waarin u vastlegt wie namens u beslissingen mag nemen als u wilsonbekwaam wordt. U kunt hierbij denken aan financiële zaken, medische keuzes en andere persoonlijke aangelegenheden. Met een levenstestament houdt u zelf de regie, ook als u later niet meer in staat bent om uw eigen belangen te behartigen.
Een levenstestament is voor veel mensen een onbekend document, maar kan juist enorm van belang zijn wanneer u tijdelijk of blijvend niet meer zelf kunt handelen. Toch vragen velen zich af hoe een levenstestament precies werkt en waarom dit relevant zou zijn. In dit artikel vindt u een heldere uitleg over wat een levenstestament inhoudt, welke zaken u hiermee regelt en wanneer het verstandig is om er een op te stellen.
Hoe werkt een levenstestament?
Een levenstestament is in wezen een uitgebreide volmacht die notarieel wordt vastgelegd. U benoemt één of meerdere personen (ook wel gevolmachtigden genoemd) die namens u mogen handelen als u dit niet meer zelf kunt. Dit kan tijdelijk zijn (bijvoorbeeld als u een periode in het ziekenhuis ligt) of permanent (bijvoorbeeld bij dementie).
- Volmacht en bevoegdheden
In een levenstestament kunt u exact aangeven welke bevoegdheden u aan uw gevolmachtigde(n) geeft. Zo kunt u bepalen dat uw gevolmachtigde betalingen mag doen, belastingzaken kan regelen en bij de bank kan tekenen. Daarnaast is het mogelijk om ook medische wensen vast te leggen. Denk aan wie uw medisch dossier mag inzien, of wie beslissingen neemt over uw verzorging. - Notariële vastlegging
Anders dan een gewone, schriftelijke volmacht wordt een levenstestament opgemaakt door een notaris. De notaris controleert hierbij of u wilsbekwaam bent en of u de inhoud van het document begrijpt. Hierdoor heeft de levenstestament-akte een hogere bewijskracht en wordt deze breder erkend. Meer informatie over wat een notariële akte precies inhoudt, vindt u in het artikel: Wat is een notariële akte?. - Wanneer werkt een levenstestament?
De akte treedt in werking op het moment dat u wilt, bijvoorbeeld zodra een arts vaststelt dat u wilsonbekwaam bent. U kunt er ook voor kiezen om uw gevolmachtigde al eerder bevoegdheden te geven, wanneer u zelf nog wilsbekwaam bent. Het voordeel hiervan is dat u iemand voor specifieke zaken kunt inschakelen zonder dat u officieel handelingsonbekwaam bent. - Opbouw en inhoud
Een levenstestament bestaat doorgaans uit twee delen: een financieel-juridisch deel en een medisch-zorggerelateerd deel. In het eerste deel wijst u een of meer personen aan om uw financiële belangen te behartigen. In het tweede deel geeft u aan wie namens u mag praten met artsen en beslissingen mag nemen over medische behandelingen. - Het belang van een levenstestament
Veel mensen denken dat deze regelingen automatisch door een echtgenoot of kind kunnen worden overgenomen als er iets gebeurt. Dat is echter niet altijd het geval. Zonder levenstestament moet er soms via de rechter een bewindvoerder of curator worden benoemd, wat ingrijpend en tijdrovend kan zijn. Meer informatie over het belang van een levenstestament kunt u nalezen in: Het belang van een levenstestament.Wilt u weten wat precies het verschil is tussen een testament en een levenstestament? Kijk dan bij: Verschil tussen een testament en een levenstestament.
Voorbeeld levenstestament
Stel, meneer De Vries is 72 jaar en wil graag zijn zaken op tijd goed regelen. Hij heeft kinderen die hij volledig vertrouwt, maar hij wil ook niet dat ze alles direct kunnen overnemen wanneer hij daar nog geen behoefte aan heeft.
In zijn levenstestament legt hij daarom het volgende vast:
- Zijn zoon mag alleen betalingen doen als hij (meneer De Vries) daar zelf niet meer toe in staat is.
- Zijn dochter krijgt de bevoegdheid om belastingaangiften te verzorgen wanneer hij langdurig in het ziekenhuis ligt of wilsonbekwaam wordt verklaard.
- In het medisch deel van zijn levenstestament benoemt hij zijn echtgenote als de persoon die de artsen mag informeren en beslissingen neemt over zijn verzorging, mocht hij hier niet meer toe in staat zijn.
Dankzij deze constructie behoudt meneer De Vries zelf de regie zolang hij wilsbekwaam is. Maar mocht het ineens misgaan, dan is alles direct goed geregeld.
Klaar voor rust en zekerheid? Dit is uw volgende stap.
Een levenstestament is een waardevol document dat u de gemoedsrust geeft dat uw zaken op orde zijn, ook als u zelf (tijdelijk) niet kunt handelen. U bepaalt zelf de omvang van de volmacht, wie uw belangen behartigt en in welke situaties de volmacht in werking treedt.
Bent u benieuwd wat er mogelijk is in uw specifieke situatie?
Schrijf u in voor een gratis lezing op locatie of neem deel aan een gratis online lezing.
Liever direct advies over uw persoonlijke situatie?
Vraag dan een gratis adviesgesprek aan. Onze adviseur komt graag bij u thuis om alle mogelijkheden rustig met u door te nemen.
Voordelen van Erfrechtplan
- Heldere uitleg en grafische ondersteuning
Bij Erfrechtplan leggen we de complexe materie rondom levenstestamenten op een duidelijke manier uit. Ook maken we waar mogelijk gebruik van schematische weergaven, zodat u precies weet waar u aan toe bent. - Adviseur aan huis, zonder tijdsdruk
Onze adviseur komt bij u thuis, op een moment dat het u uitkomt. Zo kunt u in uw eigen tempo beslissingen nemen en zijn er geen haastige gesprekken. - Scherpe tarieven door samenwerking met notarissen
Dankzij onze landelijke samenwerking met diverse notariskantoren kunnen we scherpe tarieven bieden. U profiteert van onze gezamenlijke inkoop, zonder dat dit afdoet aan de kwaliteit van de dienstverlening.
Veelgestelde vragen over levenstestament
- Wanneer is het verstandig om een levenstestament op te stellen?
Het is verstandig om een levenstestament op te stellen zolang u nog volledig wilsbekwaam bent. Veel mensen wachten te lang en krijgen pas spijt als ze merken dat regelingen treffen ingewikkelder wordt wanneer er al gezondheidsproblemen zijn.
- Wat staat er in een levenstestament?
In een levenstestament legt u vast wie namens u financiële en medische beslissingen mag nemen wanneer u daar zelf (tijdelijk of blijvend) niet toe in staat bent. U bepaalt precies welke bevoegdheden uw gevolmachtigde(n) krijgt en welke medische wensen u heeft. Deze akte wordt opgesteld bij de notaris, waardoor de inhoud rechtsgeldig en beter afdwingbaar is.
- Kan ik meerdere personen als gevolmachtigde benoemen?
Ja, dit kan. U kunt bijvoorbeeld één persoon aanwijzen voor financiële zaken en een ander voor medische beslissingen. Leg dit duidelijk vast in de akte om eventuele misverstanden te voorkomen.
- Heb ik nog een apart testament nodig als ik een levenstestament heb?
Een levenstestament regelt uw belangen tijdens uw leven. Een gewoon testament regelt wat er met uw nalatenschap gebeurt na uw overlijden. Het zijn dus aparte documenten. Lees er meer over in: Wat is een levenstestament? en Wat is een volmacht?.
- Wat gebeurt er als ik een levenstestament wil wijzigen?
Zolang u wilsbekwaam bent, kunt u uw levenstestament te allen tijde laten wijzigen of zelfs intrekken bij de notaris.
- Is een levenstestament verplicht?
Een levenstestament is niet verplicht. Echter, het is een belangrijk instrument om zelf de regie te houden en om te voorkomen dat er via de rechter een bewindvoerder of curator moet worden aangesteld als u (tijdelijk) onbekwaam raakt.
Met deze informatie heeft u een compleet overzicht van hoe een levenstestament werkt, waarom het belangrijk is en welke voordelen het biedt. Wilt u meer weten of meteen aan de slag? Schrijf u dan vrijblijvend in voor een lezing of vraag een gratis adviesgesprek aan bij Erfrechtplan. Zo blijft u zelf de regisseur van uw toekomst.